Frankrijk heeft een nieuw decreet aangenomen over de hervorming van haar Extended Producer Responsibility (EPR) systeem. Maar hoe zit dat eigenlijk in elkaar? Deze blog legt uit hoe Frankrijk haar EPR systeem heeft ingericht en welke hervormingen eraan komen.

Een EPR systeem is een financieringssysteem voor producten die het eind van hun levensduur hebben bereikt (i.e. die bij het vuilnis zijn beland). In dit systeem moeten producenten financieel bijdragen aan de verwerking van het afval wat veroorzaakt wordt door de producten die zij op de markt brengen. Frankrijk is hierin een voorloper, want ze hebben sinds 1975 al in meerdere sectoren een EPR systeem. De nieuwe circulaire economie wet van 10 februari 2020 en het nieuwe decreet van 27 november 2020 zetten hervormingen van het EPR systeem in werking.

Wat is een EPR systeem?

Het principe ‘de vervuiler betaalt’ ligt eraan ten grondslag. Concreet betekent het dat producenten van producten die milieuvervuiling veroorzaken (lees: afval), daarvoor moeten betalen.

Producenten kunnen zelf hun eigen afvalmanagement voor hun rekening nemen, maar het is gangbaarder om een ‘eco-taks’ af te dragen aan een ‘eco-organisme’. Een eco-organisme is een organisatie die het afvalbeheer van een bepaalde EPR-sector regelt. In Frankrijk zijn er veel verschillende EPR-sectoren en de nieuwe wet breidt het nog verder uit*.

Dit systeem zorgt ervoor dat de milieukosten kunnen worden verrekend in de verkoopprijs, waardoor fabrikanten worden aangemoedigd om hun producten zo duurzaam mogelijk te maken (en daarmee de milieukosten te minimaliseren).

* Nieuwe EPR-sectoren

Het onderstaande overzicht laat zien welke sectoren hier allemaal bij horen. Sommigen gelden al in heel Europa; ook zijn er een paar vrijwillige EPR sectoren. Nieuwe sectoren die er komende jaren bijkomen zijn bijvoorbeeld: speelgoed, bouwmateriaal, tuinmeubels, kauwgom en tabak**.

** Tabak

In de loop van 2021 zal ook de tabak sector verantwoordelijk zijn voor hun sigarettenafval. De verantwoordelijkheden van het eco-organisme die zich hierover zal ontfermen zijn op 18 februari 2021 bekend gemaakt. Naast het dekken van een deel van de kosten voor het opruimen van sigarettenpeuken door lokale autoriteiten, zal die organisatie in de toekomst ook gratis inzamelingspunten gaan organiseren. Het doel is om binnen 6 jaar 40% minder weggegooide peuken op straat en in de natuur te hebben.

Andere hervormingen

Naast afvalbeheer, zal er ook meer financiering vrijkomen voor reparatie en hergebruik. Op de circulaire economie ladder staat het in gebruik houden van materialen namelijk hoger dan het recyclen of weggooien daarvan. Zo kan afval juist voorkomen worden.

En ten slotte zullen bestaande EPR-sectoren ook worden uitgebreid. Bijvoorbeeld voor verpakkingen (karton, plastic, papier, etc.). Deze geldt van oorsprong alleen voor bedrijven die huishoudelijke verpakkingen produceren. Maar met de nieuwe wet wordt het kader uitgebreid. Vanaf 1 januari 2021 geldt dit ook voor fastfoodrestaurants. En vanaf 1 januari 2025 voor andere professionals die verpakkingen gebruiken / hun producten verpakt verkopen.

Bron: INEC, Banque des Territoires