Frankrijk heeft een wettekst voor waterstof gepubliceerd met daarin de definitie van de verschillende soorten waterstof (hernieuwbaar, koolstofarm, koolstofrijk), de invoering van twee traceerbaarheidssystemen voor koolstofarme of hernieuwbare waterstof en van een steunmechanisme voor de productie van deze twee soorten waterstof.
De tekst is onderdeel van het regelgevingsdeel van de Nationale Waterstofstrategie en vormt de eerste bouwsteen voor de wetgeving mbt de toekomstige waterstofsector, met name met betrekking tot veiligheid en juridische leesbaarheid.
Hiermee doet waterstof zijn intrede in de Franse energiewet. Er is een speciaal nieuw hoofdstuk voor gemaakt, het Livre VIII.

Verschillende bepalingen hebben betrekking op de injectie in de aardgasnetwerken. De netbeheerders zijn verantwoordelijk voor het evenwicht, de veiligheid en de continuïteit van de transport- en leveringsdienst. Het decreet voorziet ook in een specifiek systeem dat de oorsprong garandeert van hernieuwbaar gas dat in het aardgasnet wordt geïnjecteerd, waarvoor hernieuwbare waterstof in aanmerking zal komen.

Tot slot voorziet de tekst in een wijziging van de mijnbouwwet om de wettelijke regeling voor ondergrondse opslag uit te breiden naar waterstof.

Hernieuwbaar en koolstofarm: een bij besluit vastgestelde emissiedrempel
De wettekst is in de eerste plaats bedoeld om een duidelijke en leesbare terminologie voor waterstof te bieden. Tussen groene, blauwe, turquoise, gele of grijze waterstof wordt de vaak dubbelzinnige benadering met kleuren verlaten ten gunste van definities die voorrang geven aan de milieueigenschappen van waterstof. Er worden drie categorieën waterstof voorgesteld:
1. Duurzame of hernieuwbare waterstof;
2. Koolstofarme waterstof;
3. Koolstofrijke waterstof.

1. Duurzame waterstof
De tekst definieert als hernieuwbaar “waterstof die wordt geproduceerd door elektrolyse waarbij gebruik wordt gemaakt van elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen (…) of door middel van een andere technologie waarbij uitsluitend een of meer van deze zelfde hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt en die niet in strijd is met andere vormen van gebruik welke een directe valorisatie daarvan mogelijk maken”. In al deze gevallen mag het productieproces niet meer kooldioxide uitstoten dan de drempel die later bij besluit zal worden vastgesteld. Deze keuze zal worden gemaakt in samenhang met de Europese besprekingen over groene criteria (taxonomie), en moet verenigbaar zijn met een koolstofvrije elektriciteitsmix.

2. Koolstofarme waterstof
Om als koolstofarm te worden beschouwd, moet waterstof worden geproduceerd met behulp van een proces dat “emissies genereert die lager zijn dan of gelijk zijn aan de drempelwaarde om als hernieuwbare waterstof te worden aangemerkt, zonder dat het als hernieuwbare waterstof kan worden aangemerkt omdat het niet aan de andere criteria voldoet”. Waterstof die bij een industrieel proces in de vorm van een nevenproduct wordt geproduceerd en ter plaatse wordt verbruikt, wordt volgens de tekst niet als koolstofarm beschouwd.

3. Koolstofrijke waterstof
Ten slotte wordt waterstof die niet aan de definitie van hernieuwbare waterstof of koolstofarme waterstof voldoet, als koolstofrijke waterstof beschouwd. Voorbeelden hiervan zijn waterstof geproduceerd door stoomreforming van aardgas (ongeveer 11 kgCO2/kgH2), door vergassing van steenkool (20 kgCO2/kgH2) of door elektrolyse gevoed met een koolstofrijke elektriciteitsmix. Maar mogelijkerwijs ook de productie uit hernieuwbare energiebronnen waarbij meer kooldioxide wordt uitgestoten dan de nog vast te stellen emissiedrempel. Het zou hierbij bijvoorbeeld kunnen gaan om waterstof uit biomassa of biogas, afhankelijk van de aard van de gebruikte energiebronnen en de bijbehorende CO2-voetafdruk, of afhankelijk van het in aanmerking nemen van vrijgekomen methaangassen eerder in het proces.

Een ondersteuningsmechanisme voor waterelektrolyse
Er zal een steunmechanisme worden opgezet voor de productie van hernieuwbare of koolstofarme waterstof door elektrolyse van water. Frankrijk streeft ernaar het aantal electrolysers en hun capaciteit sterk te vergroten waardoor de kosten ervan zullen dalen. Maar meerkosten voor duurzame of koolstofarme waterstof zullen voorlopig blijven bestaan.
In het kader van het steunplan worden de projecten geselecteerd na een fase van concurrentiegerichte dialoog, waarin het niveau van de steun en de vorm zullen kunnen worden aangepast. Dit kan exploitatiesteun zijn of een combinatie van investerings- en exploitatiesteun. De looptijd van het contract mag niet langer zijn dan 20 jaar. Ook kunnen experimentele perioden voor exploitatiesteun worden ingevoerd voor kleine en middelgrote projecten en voor niet-volgroeide sectoren.
De calls staan open voor Franse of Europese partijen die een productie-unit in Frankrijk exploiteren.
France Hydrogène (ex-Aphypac), de Franse branche-organisatie voor waterstof, pleit sterk voor een extra inkomenssteun in euros per kilo voor producenten van koolstofarme waterstof om het verschil in concurrentiepositie te compenseren.

Traceerbaarheids- en oorsprongsgarantie
De tekst voorziet ook in een traceerbaarheidssysteem voor hernieuwbare of koolstofarme waterstof. Twee opties zijn mogelijk.
1. Een garantie van traceerbaarheid voldoet “indien de geproduceerde hernieuwbare of koolstofarme waterstof tussen het stadium van de productie en dat van het verbruik niet wordt gemengd met een ander soort waterstof of een ander gas, en de afgegeven garantie op hetzelfde moment als de geproduceerde waterstof wordt overgedragen”.

2. Indien het waarschijnlijk is dat de waterstof met een ander soort waterstof of een ander gas zal worden gemengd, of indien het waarschijnlijk is dat de bij de productie afgegeven garantie onafhankelijk van de geproduceerde waterstof zal worden toegekend, is een garantie van oorsprong (bewijsstuk waarmee de afkomst van de duurzaam geproduceerde energie aangetoond kan worden) vereist.

Met andere woorden: “de garantie van traceerbaarheid bewijst dat de hoeveelheid waterstof die fysiek is geleverd [aan de koper] duurzaam is en de garantie van oorsprong dat een hoeveelheid waterstof duurzaam is geproduceerd“.

De garanties ter dekking van de productie van de installaties die een steunregeling genieten, worden overgedragen aan de staat, die ze zal veilen. De staat kan er ook voor kiezen de garanties voor een productie-installatie geheel of gedeeltelijk kosteloos over te dragen aan de gemeente waar deze zich bevindt.

De garanties van oorsprong en traceerbaarheid zullen door een onafhankelijke instantie worden beheerd. “Dit systeem moet ook de door onze Europese buren afgegeven garanties kunnen opnemen overeenkomstig Europese regelgeving”.

Bron: Actu-Environnement, AFhypac/France Hydrogen