Covid-19 vaccinontwikkeling en – productie: Frankrijk maakt inhaalslag

Vaccinontwikkeling

In Frankrijk, het land van Pasteur, is men teleurgesteld dat het land niet voorop loopt in de race om vaccins tegen Covid-19. Het meest geavanceerde Covid-19 vaccinproject van het Instituut Pasteur overleefde de eerste klinische resultaten niet. Het farmaceutische bedrijf Sanofi liep vele maanden vertraging op met zijn vaccin dat nu naar verwachting niet eerder dan aan het eind van 2021 beschikbaar zal zijn.

Het Instituut Pasteur gaat wel verder met twee andere Covid-19 vaccinprojecten die zich beide nog in de preklinische ontwikkelingsfase bevinden. Sanofi heeft ook niet opgegeven, getuige de voortzetting van het project met Britse partner GSK ondanks de opgelopen vertraging, en een tweede project voor een RNA-messenger vaccin met het Amerikaanse Translate Bio.

Ondanks tegenslagen is de Franse farmaceutische industrie dus niet uit het beeld verdwenen, mede dankzij talrijke productievestigingen alsook innovatieve biotech-bedrijven.

Drie Franse biotech-bedrijven werken aan innovatieve en gedifferentieerde benaderingen

In Lyon ontwikkelt Osivax, een specialist op het gebied van vaccins en immunotherapie, een breedspectrumvaccin tegen coronavirussen, en niet alleen tegen SARS-CoV-2. Het programma is niet gericht op de oppervlakte-eiwitten van het virus, die aan mutatie onderhevig zijn, maar op de nucleocapside, “een intern deel van het virus dat zeer weinig varieert”.

Ose Immunotherapeutics, gevestigd in Nantes en gespecialiseerd in immunologie, ontwikkelt een vaccin dat gericht is tegen elf SARS-CoV-2 eiwitten. Het doel is een betere bescherming te bieden, met name tegen mutaties en varianten. Een eerste klinische proef bevindt zich in de opstartfase in het Europese Georges-Pompidou-ziekenhuis en het Cochin-ziekenhuis in Parijs, en de marktintroductie wordt tegen 2022 verwacht.

Het verst gevorderde project wordt geleid door Valneva, een Frans-Oostenrijks biotech-bedrijf dat is gevestigd in Saint-Herblain. De eerste resultaten van de klinische proeven worden in april verwacht. Valneva heeft in september 2020 al een belangrijke overeenkomst gesloten met het Verenigd Koninkrijk, met een potentieel van 1,4 miljard euro en 190 miljoen doses. Het contract omvat een “eerste vaste order voor de levering van 60 miljoen doses vóór eind 2021, t.w.v. 470 miljoen euro. Hiermee zullen alle klinische proeven worden gefinancierd, alsmede de bouw van een nieuwe eenheid naast onze Schotse fabriek”, aldus Franck Grimaud, algemeen directeur. Valneva legt ook de laatste hand aan een contract voor 60 miljoen doses met de Europese Unie . Het Verenigd Koninkrijk heeft al een optie uitgeoefend voor nog eens 40 miljoen doses, gepland voor 2022.

Vaccinproductie

Waar Frankrijk niet de race heeft kunnen winnen in de ontwikkeling van de vaccins, heeft het land wel een goede positie qua productie. President Emmanuel Macron beloofde onlangs aan de Franse bevolking dat alle volwassenen die dat wensen, voor het einde van de zomer ingeënt zullen zijn. Hij gaf daarbij aan dat vanaf februari of maart een aantal Franse fabrieken gaan meedraaien aan de productie van vaccins.

6 Franse vestigingen gaan helpen bij de productie van Covid-19 vaccins in Frankrijk

Delpharm gaat vanaf april voor het Pfizer/BioNTech vaccin flacons vullen en verpakken, op zijn site in Saint-Rémy-sur-Avre. Er wordt extra personeel geworven en 10 miljoen euro geïnvesteerd om de productiecapaciteit te verhogen en koelinfrastructuur toe te voegen  om aan de vereiste bewaartemperatuur van -70°C te kunnen voldoen.

Recipharm heeft een vul- en verpakkingsakkoord gesloten voor het Moderna vaccin. De Zweedse toeleverancier heeft 60 mensen aangenomen in Monts waarmee het totaal op 300 medewerkers komt. De productielijnen zullen 24/24 uur draaien, 7 dagen per week. De eerste productie zou in maart geleverd moeten worden. Ook het Amerikaanse CordenPharma is in Frankrijk actief bij de productie van lipide hulpstoffen voor het Moderna vaccin in zijn fabriek in Chenôve (Côte d’Or).

Tenslotte gaat Fareva, een Franse specialist in de toelevering van de farmaceutische industrie, samenwerken met het Duitse CureVac. In Pau, op een productiesite met 250 medewerkers die vorig jaar van Pierre Fabre werd overgenomen, zal het gaan om het steriliseren en vullen van de flacons. Hiertoe wordt een productielijn van 18 à 20 miljoen euro gebouwd. In Val-de-Reuil gaat Fareva een oplosmiddel maken dat nodig is bij de formulering van het mRNA-vaccin. Deze activiteiten zouden in het tweede semester van 2021 moeten beginnen.

Veterinaire laboratoria bestuderen de optie voor productie van het Covid 19-vaccin

Gezien de gigantische behoefte aan productiecapaciteit vraagt de Franse staat alle mogelijke opties te bestuderen om de vaccinproductie in Frankrijk te versnellen. Op 2 februari heeft Emmanuel Macron daartoe een groep industriële vertegenwoordigers uitgenodigd. De Franse president had daarbij ook verschillende vertegenwoordigers uitgenodigd van de diergezondheidsector, want deze sector kan een rol spelen.

Er zijn meerdere vestigingen in Frankrijk van het Duitse Boehringer-Ingelheim die de kwestie bestuderen, evenals een fabriek van het veterinaire laboratorium Virbac.

De vestiging van Boehringer-Ingelheim in Saint-Priest (Rhône), een van de grootste ter wereld, wordt beschouwd als het top R&D- en productiecentrum van de Duitse farmaceutische groep. Met een omzet van 19 miljard euro in 2019 waarvan 21% op het gebied van diergezondheid, werd de groep nummer 2 ter wereld, nadat het Merial overnam, de ex-dierenbranche van Sanofi. Het lab heeft meerdere sites, voor productie, verpakking, opslag van dierenvaccins in Lentilly, en een fabriek voor farmaceutische en biologische producten in Toulouse. Drie productiesites van Boehringer-Ingelheim zouden eventueel kunnen helpen bij de productie van Covid19-vaccins.

Regelgevingbarrière

Geneesmiddelen voor mens en dier lijken bijzonder veel op elkaar. De regelgeving is echter heel anders en vele malen strikter voor de mens. In Frankrijk valt de regelgeving voor geneesmiddelen voor de mens onder het Agence nationale de sécurité du médicament et des produits de santé (ANSM). Als het om diergeneesmiddelen gaat, is het Agence nationale du médicament vétérinaire (ANMV) bepalend.

Beide agentschappen werken onder geheel verschillende regels en verschillende Best Business Practices for Manufacturing. Er zullen dus speciale autorisaties nodig zijn.

Competenties op het gebied van pandemieën en varianten

De specialisten op het gebied van diervaccins beschikken ook over de nodige competenties waar het gaat om pandemieën. De sector kan snel handelen en snel vaccins in grote hoeveelheden ontwikkelen. Ook kent de sector, dankzij de ‘kuddegeneeskunde’, maar al te goed het fenomeen van varianten die ontstaan binnen een grote groep.
Toch is er nog een ander obstakel. De fabrieken voor dierenvaccins werken nu al volgens een ‘just in time’-principe. Het gevaar is dat er dus snel een tekort aan diergeneesmiddelen ontstaat. Daarop moet geanticipeerd worden.

Bronnen: Usine Nouvelle, Le Monde, Le Point