Veel mensen vragen zich af wat de plaats moet zijn van de ecologie in de reactie op de economische en sociale crisis die voor ons ligt. De boodschap van het Franse ministerie van de ecologische en solidaire transitie is eenvoudig: de ecologische transitie is een kans voor bedrijven. Het is de beste strategie voor groei en het verhogen van de aantrekkelijkheid van bedrijven om nieuwe activiteiten, werkgelegenheid en welvaart te creëren. Het herstelplan dat het ministerie heeft opgesteld, is daarom een combinatie van een economisch herstelplan en een ecologische transitie.

Volgens het Franse milieuministerie is een duurzaam herstel simpelweg de meest rationele keuze om het hoofd te bieden aan de huidige beproevingen en tegelijkertijd voorbereid te zijn op de toekomst. Het ministerie, het agentschap van de ecologische transitie (Ademe) en Bpifrance starten daarom met een technische en financiële ondersteuning om (zeer) kleine en middelgrote bedrijven aan te moedigen om voor een groen herstelplan te kiezen.

Dit plan van 250 miljoen euro bestaat uit 10 maatregelen voor het begeleiden van bedrijven naar een groen herstel. Het is bestemd voor de 3,67 miljoen zeer kleine bedrijven en de 140.000 kleine- en middelgrote bedrijven die Frankrijk telt. Het plan richt zich op drie activiteiten: vaststellen, financieren en begeleiden, met als doel een koolstofarme, duurzame, grondstofzuinige economie die het menselijk, dierlijk en botanisch leven respecteert.

(Zeer) kleine en middelgrote bedrijven in Frankrijk
In Frankrijk is 99,7% van de bedrijven (zeer) klein of middelgroot, maar de meerderheid is zeer klein. Hiervan zijn er 3,67 miljoen, waarvan meer dan de helft éénmansbedrijven zijn. Daarnaast telt Frankrijk 140.000 kleine of middelgrote bedrijven, 5.800 grotere bedrijven en 274 grote bedrijven.

De (zeer) kleine en middelgrote bedrijven kenmerken zich door:

• hun aandeel in de beroepsbevolking. Zo werkt 46% van de 14 miljoen werkenden in Frankrijk in een (zeer) kleine of middelgrote onderneming. Bovendien heeft 2/3 van deze bedrijven in de afgelopen zes maanden mensen aangenomen.
• hun aandeel in de omzet. (Zeer) kleine en middelgrote bedrijven produceren elk jaar ongeveer 1/3 van de totale omzet van Franse bedrijven.
• hun aanwezigheid in het hele land en hun plaats in de lokale economie.

Begeleidende maatregelen
Het plan gaat gepaard met de lancering van een club van geëngageerde ondernemers, die hun deuren zullen openen en zullen getuigen voor hun collega’s. Ze nemen de rol van ambassadeur op zich en moeten andere ondernemers overtuigen dankzij dezelfde taal die ze spreken. Het embleem van dit initiatief zal een groene grafische haan zijn, geïnspireerd op de blauwe haan van French Fab en de rode haan van French Tech.

Twee instrumenten voor het opmaken van de balans
Om ondernemers op weg te helpen, hebben Ademe en Bpifrance twee instrumenten ontwikkeld. Allereerst een instrument om zelf een diagnose vast te stellen dat de climatomètre wordt genoemd. Met deze gratis online tool kunnen bedrijven zelf een evaluatie uitvoeren om hun maturiteitsniveau met betrekking tot de ecologische en energietransitie en de circulaire economie in het bedrijf vast te stellen. Ondernemers zullen ook gepersonaliseerde aanbevelingen kunnen ontvangen en toegang hebben tot extra middelen om hun proces te starten of voort te zetten met bijvoorbeeld online trainingen en specifieke financieringsproducten.

Bpifrance zal ook het instrument DIAG ECO-FLUX ter beschikking stellen. Dit instrument is ontwikkeld door Ademe en biedt bedrijven de expertise van deskundige adviesbureaus op het gebied van het optimaliseren van diverse stromen (energie, water, materialen en afval) om concrete en meetbare besparingsmogelijkheden te identificeren. Het instrument zal systematisch worden aangeboden aan bedrijven met meer dan 20 werknemers tegen een voordelig tarief in 2020 en 2021 van ongeveer 1.000 euro per bedrijfslocatie met 20 t/m 49 werknemers en 1.500 euro voor bedrijfslocaties met 50 tot 250 werknemers, dat wil zeggen 25% van de werkelijke kosten. Het instrument is vanaf 16 juni beschikbaar.

Bedrijven met minder dan 20 werknemers krijgen naast dit instrument ook toegang tot een diagnose. Ze hoeven alleen een vast bedrag van 250 euro te betalen als ze ten minste 500 euro aan jaarlijkse besparingen identificeren.

Twee leningen voor de financiering van de transformatieplannen
Voor de financiering van het uitvoeren van de eerste activiteiten zal Bpifrance twee door Ademe gegarandeerde en gefinancierde leningen aanbieden. Zodra deze financiering is ontvangen kunnen bedrijven aan de slag met hun transformatieplan. De eerste groene lening is een tienjarige lening met een lage rente en aflossingen na twee jaar om de transformatie op gang te brengen. Met dit eerste instrument wil Bpifrance 250 leningen verstrekken met een totaal budget van 100 miljoen euro om de milieu-impact van de processen te verminderen, met name dankzij een circulaire economie, de energieprestaties van de locaties te verbeteren of te investeren in duurzame mobiliteit voor de werknemers.

De tweede lening van Bpifrance met de naam “energiebesparingen”, is specifiek voor de energietransitie van kleine en middelgrote bedrijven die meer dan drie jaar bestaan. Deze lening zal energiebesparende installaties en activiteiten financieren die vallen onder de energiebesparingscertificaten voor de sectoren “kantoren” en “industrie”, voor een bedrag van maximaal 500.000 euro. Het totale budget bedraagt 140 miljoen euro. Duizend bedrijven zouden hiervan kunnen profiteren. De lening heeft een looptijd van drie tot zeven jaar en een uitstel van kapitaalaflossing van maximaal twee jaar.

Twee instrumenten om de energietransitie te versnellen
Het plan voorziet ook in een tweede selectie in 2021 van veelbelovende bedrijven in de energiesector voor het bespoedigen van hun energietransitie (een eerste selectie vond al in oktober vorig jaar plaats) en in de ontwikkeling van een instrument om koolstofarme projecten binnen bedrijven in alle sectoren van de economie versneld uit te voeren. Tijdens dit programma zullen de managers zich vertrouwd maken met de ACT–Assessing low-Carbon Transition methodologie om een ontwikkelingsstrategie op te stellen die verenigbaar is met de CO2-doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs.

Daarnaast zal Ademe vanaf 2020 de ACT-methodologie ondersteunen van een dertigtal vrijwillige bedrijven in de sectoren van de elektriciteitsproductie, auto-industrie, detailhandel en bouw (bouw en vastgoedbeheer). In 2021 zal deze methodologie worden uitgebreid naar de sectoren van cement, transport en olie en gas (Programme volontaire français 2020).

Nieuwe oproep tot het indienen van projecten voor de integratie van gerecycleerde kunststoffen
Een nieuwe oproep tot het indienen van projecten voor de integratie van gerecycleerde kunststoffen, met een budget van 15 tot 30 miljoen euro, zal financiële steun bieden voor de integratie van gerecycleerde grondstoffen, met name kunstharsen, om de nationale doelstelling om tegen 2025 100% van het plastic te recyclen, te bereiken, en kan worden uitgebreid naar oud papier, bepaalde metalen en gerecycleerd hout. Met deze oproep zullen zowel haalbaarheidsstudies als investeringen financieel worden ondersteund. De oproep is specifiek gericht op kleine en middelgrote bedrijven, met name fabrikanten en verwerkers van kunststoffen, en zal worden opgesplitst in regionale oproepen die tussen juli en december 2020 van start gaan. De selectie van de aanvragen zal plaatsvinden tussen eind 2020 en begin 2021.

Afgestudeerde jongeren ter ondersteuning van bedrijfsleiders
Om de projecten uit te voeren heeft de bedrijfsleider permanent een rechterhand nodig. Dit zou een net afgestuurde jongere kunnen zijn. Daarom zal het herstelplan gebruikmaken van het Franse VTE-programma voor vrijwilligerswerk in bedrijven door afgestudeerde jongeren waarbij naar vaardigheden worden gezocht op het gebied van de ecologische transitie. Sinds mei 2019 helpt dit programma bedrijven bij het werven van gekwalificeerd jong talent en afgestudeerde jongeren voor verantwoordelijkheden binnen (zeer) kleine en middelgrote bedrijven.

Het promoten van het initiatief “bedrijven die zich inzetten voor de natuur / Act4Nature France”
Dit initiatief, dat wordt geleid door het Franse bureau voor biodiversiteit en dat is opgezet met bedrijfsnetwerken, milieuverenigingen en wetenschappelijke en institutionele partners, is gericht op alle bedrijven, ongeacht hun omvang of sector en of ze dit onderwerp al lange tijd in hun strategie hebben opgenomen of hier net mee beginnen. Bedrijven starten met de ondertekening van 10 gemeenschappelijke principes en hebben vervolgens een jaar de tijd om een actieplan op te stellen.

Bron: L’Actu-Environnement, Ministère de la transition écologique et solidaire