De Franse president Emmanuel Macron presenteerde op 26 mei bij Valeo in Etaples (Noord-Frankrijk) een steunplan voor de Franse automobielsector, die zwaar is getroffen door de coronacrisis. Van de meer dan 8 miljard euro aan steun, gaat 1,5 miljard euro naar de ontwikkeling van het voertuig van de toekomst, met name voor elektrische voertuigen en de modernisering van de productielijnen.

De auto-industrie is essentieel voor de Franse economie

De auto-industrie is een essentiële en strategische industriële sector voor Frankrijk. De sector bestaat uit grote fabrikanten en leveranciers van auto-onderdelen, een dicht netwerk van toeleveranciers en een hoog serviceniveau. Niet alleen is de auto-industrie essentieel voor de Franse economie, ook is de auto voor veel Fransen onmisbaar in het dagelijks leven, met name op het platteland en rond de steden.

Enkele cijfers

Een sector die vanwege de ecologische transitie geconfronteerd wordt met grote uitdagingen

De vervoerssector is verantwoordelijk voor 30% van de uitstoot van broeikasgassen en 38% van de CO2-uitstoot, d.w.z. de sector met de hoogste broeikasgassen-emissies in Frankrijk. Het wegvervoer is verantwoordelijk voor 96% van deze emissies, waarvan meer dan de helft afkomstig is van particuliere voertuigen. Het wegvervoer is ook verantwoordelijk voor 17% van de fijnstof (PM 2,5) en 57% van de stikstofoxiden (NOx), die een negatief effect hebben op de luchtkwaliteit.

Conform de Europese regelgeving en het beleid van de Franse overheid zet de auto-industrie zich volledig in voor het verhogen van de productie van minder vervuilende auto’s en in het bijzonder van elektrische voertuigen. Begin 2020 is het aandeel van de verkoop van elektrische voertuigen aanzienlijk gestegen (van 2,3% in december 2019 naar 7% in het eerste kwartaal van 2020).

Het is van essentieel belang dat de vermindering van de milieueffecten door het wegvervoer wordt voortgezet en versterkt; in dit steunplan voor de auto-industrie wordt dan ook ten volle rekening gehouden met de uitdagingen van de ecologische transitie.

Een herstelplan van € 8 mrd voor de redding van de autosector

Het herstelplan van de regering voor de auto-industrie, dat aanvankelijk in september zou verschijnen, werd uiteindelijk op dinsdag 26 mei door president Macron gepresenteerd. De sanitaire crisis heeft de sector, die het al meerdere jaren moeilijk heeft, nog meer onder druk gezet en het bezuinigingsplan van € 2 mrd van Renault waarbij een aantal fabrieken zou worden gesloten, heeft de presentatie van de steunmaatregelen ongetwijfeld bespoedigd.

In het plan zijn drie doelstellingen uitgewerkt. Ten eerste, het ondersteunen van de vraag door middel van stimulerende maatregelen om het Franse wagenpark te vernieuwen ten gunste van schone voertuigen en het versnellen van de uitbreiding van het aantal laadpunten in het hele land met als doel 100.000 eind 2021 in plaats van eind 2022.
Vervolgens, het aanwenden van aanzienlijke financiële middelen om de voertuigen van de toekomst in Frankrijk te ontwikkelen en te produceren. En tot slot, de ondersteuning van noodlijdende bedrijven voor het behoud van banen en het voorkomen van verplaatsingen van bedrijfsactiviteiten naar het buitenland.

Vernieuwing van het Franse wagenpark ten gunste van schone voertuigen

Verhoging ecologische bonus

Vanaf 1 juni tot eind 2020 wordt de ecologische bonus voor elektrische en plug-in hybride voertuigen verhoogd:

• De bonus voor elektrische voertuigen voor particulieren wordt verhoogd naar €7.000 voor voertuigen met een aankoopprijs ≤ €45.000.
• De bonus voor elektrische voertuigen voor bedrijven wordt verhoogd naar €5.000 voor personenauto’s en lichte bedrijfswagens met een aankoopprijs < € 45.000.
• Voor de aankoop van oplaadbare hybride voertuigen met een actieradius van meer dan 50 km en een aankoopprijs ≤ 50.000 euro wordt een bonus van €2.000 uitgekeerd, zowel voor particulieren als voor bedrijven. Om het gebruik van de elektrische modus zoveel mogelijk te stimuleren, zal de verkoop van oplaadbare hybride voertuigen systematisch vergezeld gaan van informatie over de voordelen van het opladen van het voertuig en van aanbiedingen voor installatie van een laadpaal door partners of dienstverleners, of met de steun van lokale overheden.

Totaal bedrag aan overheidsgelden voor 2020: 535 miljoen euro.

Verhoging inruilpremies

Vanaf 1 juni tot eind 2020 zal de regeling van de inruilpremies aantrekkelijker en toegankelijker worden, met behoud van de doelstelling om het Franse wagenpark schoner te maken:

• Het aantal huishoudens dat in aanmerking komt voor de inruilpremie voor brandstof, elektrische en plug-in hybride voertuigen zal worden verhoogd. Het inkomenscriterium wordt verruimd door de drempel van de revenu fiscal de référence (speciale berekening van het inkomen die bepaalt of iemand in aanmerking komt voor bepaalde steunmaatregelen) te verhogen van €13.500 naar €18.000, zodat bijna driekwart van de Franse bevolking voor de inruilpremies in aanmerking komt.
• Versoepeling van de criteria om voor steun in aanmerking te komen bij de sloop van voertuigen. De inruilpremie geldt nu ook voor het inruilen van een voertuig met de milieusticker Crit’air 3 (benzinevoertuigen van vóór 2006 en dieselvoertuigen van vóór 2011, d.w.z. 50% van het wagenpark).
• Verhoging van het bedrag van de huidige premies voor alle huishoudens die hiervoor in aanmerking komen tot €3.000 voor de aankoop van een brandstofvoertuig en tot €5.000 voor de aankoop van een elektrisch of plug-in hybride voertuig met een actieradius van meer dan 50 km.
• Voor bedrijven geldt een verdubbeling van de huidige premie voor elektrische en plug-in hybride lichte bedrijfsvoertuigen.

De regering stopt met deze uitzonderlijke maatregelen zodra er 200.000 voertuigen zijn ingeruild.

• Toekenning van de inruilpremie bij de ombouw van een verbrandingsmotor naar een elektrische motor, op dezelfde wijze als de aankoop van een tweedehands elektrisch voertuig.
• Invoering van een premietoeslag van maximaal €2.000 die voor 50% gefinancierd wordt door de staat en de lokale overheden, wanneer de aanvrager aan bovengenoemde criteria voldoet, woont of werkt in een “lage-emissiezone” en een elektrisch of plug-in hybride voertuig aanschaft.

In een tweede fase zullen specifieke maatregelen worden genomen voor de sector van bedrijfsvoertuigen, die ook hard is getroffen door de crisis.

Totaal bedrag aan overheidssteun voor 2020: 800 miljoen euro.

Gebruik van overheidsopdrachten om schone voertuigen te promoten

De opdrachtgevers in de publieke sector (staat en publieke organisaties) wordt verzocht de vervanging van hun voertuigen te versnellen teneinde over te gaan op elektrische, hybride of waterstofvoertuigen, zowel waar het gaat om personenauto’s als lichte of zware bedrijfswagens.
De regering gaat binnen enkele weken een circulaire opstellen met betrekking tot het wagenpark in de publieke sector waarbij een verplichting van 50% elektrisch, hybride of waterstofvoertuigen wordt opgelegd, en waarin gevraagd wordt de voertuigen waarvan de aankoop in 2020 voorzien was, te vervroegen naar de komende drie maanden. Iedere aankoop van een voertuig uit het B2-segment (Clio, 208 of C3) door publieke inkopers moet verplicht elektrisch zijn.

Versnelling uitrol laadinfrastructuur

Laadpunten in de regio’s
Het ADVENIR-programma wordt verlengd en aangevuld met 100 miljoen euro voor de periode 2020-2023 voor de uitrol in steden en omliggende gebieden van 45.000 extra laadpunten. Het programma gaat ook laadpleinen financieren met een groot scala aan verschillende laadsnelheden. Daarnaast is de vergoeding van de kosten voor de aansluiting op het elektriciteitsnet verhoogd van 40% naar 75% dankzij artikel 23 van de mobiliteitswet die vorig jaar is aangenomen. Dit artikel verduidelijkt de juridische status van exploitanten van laadinfrastructuur. De activiteit van het opladen van voertuigen wordt niet meer beschouwd als elektriciteitsvoorziening maar als dienstverlening. Deze verhoging van de vergoeding is van toepassing t/m 31 december 2021.

Snelle laadpalen langs hoofdwegen
Het doel op korte termijn is om zo snel mogelijk een service voor betrouwbare en veilige snellaadpunten langs de snelwegen aan te kunnen bieden, in het verlengde van het snellaadnet CorriDoor. Een call voor interesse-uiting wordt deze zomer uitgeschreven voor een eerste netwerk met afstanden van ongeveer 150 km tussen de laadstations langs de nationale hoofdwegen. Verder wordt door de Banque des Territoires een consortium opgezet van nationale en Europese industriële partners om de behoefte aan snellaadpunten langs de grote Franse verkeersassen en snelwegen te definiëren, die voor iedereen toegankelijk zijn, alsmede de voorwaarden voor de aanleg en de financiering ervan. Deze laadpalen komen ook in aanmerking voor de vergoeding van de kosten voor de aansluiting van 75% uit de mobiliteitswet.

Laadpalen in de collectieve woningbouw
De financiële steun aan de eerste 3.000 verenigingen van appartementseigenaren die starten met de aanleg van collectieve laadinfrastructuur wordt voortgezet. De verenigingen ontvangen een financiële steun die 50% dekt van de aanschaf van de laadpalen, de infrastructuur voor het gehele appartementencomplex en de installatiekosten. Er wordt gekeken naar een mogelijk nationaal fonds voor investeringen in laadinfrastructuur door verenigingen van appartementseigenaren. Door een dergelijk fonds wordt vermeden dat de eerste mede-eigenaren die een eigen laadpunt willen hebben, opdraaien voor de investering in de collectieve infrastructuur.

100.000 laadpunten
Met deze maatregelen wil Frankrijk eind 2021 (in plaats van 2022, wat aanvankelijk het plan was) 100.000 openbare laadpunten hebben staan.

Steun aan de aanbodzijde

€1,5 miljard voor het “voertuig van de toekomst”

Het thema “voertuig van de toekomst” richt zich op het moderniseren van productielijnen, smart industrie, robotisering, digitalisering en eco-innovatie. Het is opgesplitst in drie delen voor een totaal bedrag van 1,5 miljard euro aan subsidies en eigen vermogen.

Subsidies tot 200 miljoen euro zullen zich vanaf 2020 richten op de transformatie en de ontwikkeling van een betere positionering van de toeleveringsbedrijven in de sector. Het doel is om te komen tot meer automatisering, robotisering, smart industrie, met name bij MKB bedrijven en grotere bedrijven met een omzet van < €1,5 mld en een personeelsbestand tussen 250 en 4999.

Er zal een investeringsfonds van 600 miljoen euro worden opgericht om eigen vermogen aan te trekken en de ontwikkeling en consolidatie van bedrijven in de sector te bevorderen. Naast de Franse staat en Bpifrance, die 400 miljoen euro zullen bijdragen, zullen ook Renault en PSA aandeelhouders zijn van dit fonds (elk 100 miljoen euro), zo nodig aangevuld met institutionele partners en fondsbeheerders.

Ten slotte zal vanaf dit jaar 150 miljoen euro worden besteed aan onderzoek en ontwikkeling, met name in het kader van het 4e investeringsplan Programme d’investissements d’avenir (PIA) voor de periode 2021-2025. De geselecteerde projecten moeten in overeenstemming zijn met de prioriteiten van de technologische roadmap voor het voertuig van de toekomst, dat is gevalideerd door een stuurgroep die bestaat uit vertegenwoordigers van de Franse overheid en de industrie. In de tweede helft van juni zal de stuurgroep samen komen om de projecten te selecteren. Sommige projecten zouden al voor eind augustus van start kunnen gaan.

Het gaat hierbij om projecten m.b.t. innovatieve materialen om de uitstoot van voertuigen met een verbrandingsmotor aanzienlijk te verminderen en de actieradius van elektrische voertuigen te verhogen, geconnecteerde en autonome voertuigen, elektrische voertuigen en het efficiënt structureren van hun waardeketen, in het bijzonder van motoren, batterijen en de recycling ervan, vermogenselektronica en waterstofvoertuigen.

Steun voor de productie van batterijen

In het kader van het door Frankrijk en Duitsland gesteunde project voor de ontwikkeling van een Europese industriële batterijsector, zal de bouw van de geplande fabrieken van Total/Saft en PSA/Opel door de Franse overheid gefinancierd worden tot 850 miljoen euro (690 miljoen euro van de Franse staat). Voor de productie van lithium-ion cellen zijn de twee bedrijven een partnerschap aangegaan voor de bouw van drie units: een R&D-centrum en een pilotlijn voor de ontwikkeling van productiefaciliteiten in Nersac (Zuid-West Frankrijk), een fabriek op het PSA-terrein in Douvrin (Noord-Frankrijk), en een fabriek in Duitsland.

PSA heeft inmiddels via een persbericht laten weten dat het bedrijf dankzij de steun van de Franse overheid en in samenwerking met Total, een nieuwe beslissende stap zal zetten voor een investering in Frankrijk van ongeveer 2 miljard euro, om de productie van batterijen te verplaatsen van China naar een Franse gigafactory.

Renault heeft zich inmiddels ook aangesloten bij dit project en zal een aandeel verwerven in de joint venture ACC (Automotive Cells Company), die eerder dit jaar door PSA/Opel en Total/Saft is opgericht om tegen 2030 in Europa voor een miljoen voertuigen per jaar batterijen te produceren.

Steunmaatregelen werknemers: bescherming, ondersteuning en opleiding

De uitzonderlijke regeling voor werktijdverkorting die aan bedrijven wordt aangeboden, heeft het mogelijk gemaakt om tijdens de periode dat er geen activiteiten plaatsvonden zoveel mogelijk banen te behouden. Deze regeling blijft essentieel tijdens de periode van het geleidelijke herstel van de activiteit. Daarnaast is het, gezien de grote onzekerheid op de automarkt voor 2020 en 2021, noodzakelijk om nieuwe maatregelen te nemen voor het behoud van banen en vaardigheden, waardoor de productiecapaciteit naar beneden kan worden bijgesteld in overeenstemming met de vraag, terwijl de economische en sociale kosten worden beperkt en banen en vaardigheden in deze periode van afnemende activiteit in stand worden gehouden. In dit verband zijn in dit herstelplan ambitieuze maatregelen opgenomen om de werkgelegenheid en de vaardigheden te behouden.

De inzet van een grootschalig plan voor de ontwikkeling van vaardigheden

Om de opleidingsinspanningen te financieren zullen de bestaande regelingen worden versoepeld en uitgebreid. Zo zal het Fonds national pour l’emploi (Nationaal fonds voor werkgelegenheid), dat al door de staat is versterkt, worden ingezet voor de financiering van de opleiding van werknemers van de bedrijven die niet alle activiteiten hebben hervat en voor prioritaire thema’s (gezondheid, robotisering, digitalisering, ecologische transitie). Indien de 500 miljoen euro die de staat voor de opleiding beschikbaar stelt, niet voldoende is, kan een beroep worden gedaan op een aantal andere fondsen, onder met de overheid overeen te komen voorwaarden. Medewerkers die dat willen, kunnen hun Personal Training Account gebruiken om zich binnen of buiten de sector om te scholen of te ontwikkelen.

Grotere ambitie voor beroepspraktijkvorming

Gezien de vooruitzichten op een zeer moeizame start van het nieuwe schooljaar in de autosector voor leerlingen die tijdens hun opleiding praktijk- en werkervaring opdoen bij een leerbedrijf, zal in nauwe samenwerking met de sector en de overheid een noodplan worden uitgevoerd om de kosten van de leerling aanzienlijk te verlagen zodat de sector het aantal opleidingsplaatsen zo veel mogelijk kan handhaven. Dankzij dit ondersteuningsplan zullen grote bedrijven het aantal leerlingen behouden en zal de sector als geheel het aantal leerlingen verhogen tot 5% in 2021. Om de aantrekkelijkheid van beroepspraktijkvorming voor zowel bedrijven als leerlingen te versterken, zal het Franse Automotive Platform (PFA) het contact tussen bedrijven en leerlingen vereenvoudigen dankzij een specifiek onderdeel op de website monfuturjobauto.fr. De PFA zal ook een tripartiet monitoringinstrument (bedrijf, leerling, PFA) ontwikkelen gedurende de hele stage om de verwerving van vaardigheden te valideren en elk risico dat de leerling afhaakt te voorkomen.

Verplichtingen van de automotive sector

De aangegane verplichtingen die in het kader van dit herstelplan zijn vastgelegd zijn het resultaat van gezamenlijke afspraken met de branche, met name de OEM’s en de grote Tier 1 suppliers. Er zijn afspraken gemaakt op de volgende punten:

Het verduurzamen van de sector
OEM’s en toeleveranciers zullen hun inspanningen op het gebied van innovatie voortzetten om hun modellen groener en zuiniger te maken met als leidraad de Europese regelgeving voor wat betreft de reductie van CO2-uitstoot en andere vervuilende emissies om het broeikaseffect te bestrijden en de transitie naar elektrische aandrijving te versnellen. Het is de bedoeling dat in 2025 zo’n miljoen elektrische, plug-in hybride en hybride voertuigen geproduceerd zullen worden.

Ondertekening van een chart voor goed gedrag tussen klanten en toeleveranciers binnen de sector
Er zal een nieuw chart ondertekend worden tussen de spelers uit de sector om de basis te versterken voor evenwichtige relaties tussen opdrachtgevers en toeleveranciers en om gezamenlijk een omwenteling te bereiken binnen de auto-industrie.

Dit akkoord zal de volgende punten betreffen:

• Onafhankelijke bemiddelaars en een chart voor goed gedrag binnen de inkoopdirecties van de opdrachtgevers.
• Afzien van het bij voorbaat hanteren van doelstellingen voor inkoop buiten Frankrijk en buiten Europa en, bij een gelijkwaardig aanbod, Franse toeleveranciers positief bejegenen;
• Initiatieven nemen die ertoe leiden dat de CO2-uitstoot geïntegreerd wordt in het aanbod van toeleveranciers teneinde er een gelijkwaardig criterium van te maken als kwaliteit en prijs.

Lokalisatie in Frankrijk van strategische activiteiten
Van oudsher zijn de OEM’s en TIER 1 suppliers in Frankrijk gevestigd, met een sterk netwerk van toeleveranciers eromheen. Sinds jaren hebben al deze bedrijven sterk geïnvesteerd, zowel in R&D, als in productiemiddelen om hun aanbod van elektrische voertuigen te ontwikkelen.

Het doel is om door te gaan met deze lokalisatiestrategie in Frankrijk van de onderzoeksactiviteiten en de productie met hoge toegevoegde waarde. Dit binnen een context van diversificatie van hun aanbod en een sterke groei van elektrische voertuigen in de komende jaren met de bij behorende ontwikkelingen met betrekking tot arbeidsplaatsen en competenties.

In de drie komende jaar gaan de grote Tiers meer dan een miljard euro in Frankrijk investeren in technologieën voor energietransitie, zoals batterijen, elektrische aandrijfsystemen en waterstoftechnologieën.

Bron:

Plan de soutien à l’automobile, Industrie & Technologies, PSA