Terwijl het coronavirus Sars-CoV2 nog steeds om zich heen grijpt, zet de Franse Alliance pour les sciences de la vie et de la santé (Aviesan) zich in om het onderzoek rond het virus Covid-19 te versnellen via actie vanuit het consortium REACTing, gecoördineerd door het INSERM  (het nationale Franse onderzoeksinstituut voor gezondheid en medisch onderzoek).
Twintig wetenschappelijke initiatieven werden geselecteerd door de wetenschappelijke raad van het REACTing-consortium met steun van het ministerie van Solidariteit en gezondheid en dat van Hoger onderwijs, onderzoek en innovatie. De thema’s zijn zeer uiteenlopend van aard zoals het modelliseren van de epidemie, het zoeken naar een behandeling of ook de preventie.

Sinds de eerste gevallen eind 2019 was de ambitie van de Franse wetenschapsgemeenschap om op zeer korte termijn toponderzoek in te zetten om zo snel mogelijk een bijdrage te leveren aan de strijd tegen het coronavirus Sars-CoV2 en patiënten zo goed mogelijk te behandelen, dit onder leiding van de Aviesan-alliantie en het REACTing-consortium.

AVIESAN en REACTing

AVIESAN (Alliance pour les sciences de la vie et de la santé) is de alliantie van kennisinstituten die bestaat uit de negen belangrijkste academische spelers in Frankrijk die onderzoeksactiviteiten verrichten op het gebied van life sciences and health: CEA, CNRS, INRAE, Inria, INSERM, Institut Pasteur, IRD, CPU (verband van universeiten) en de Groep algemeen directeuren van de regionale en academische ziekenhuizen.
REACTing: het INSERM en zijn Aviesan -partners hebben in 2014 samen het multidisciplinaire REACTing-consortium opgericht, waarin topresearchteams en excellente laboratoria zitten, met als doel om het onderzoek te organiseren bij sanitaire crises veroorzaakt door opkomende infectieziekten.
Het REACTing-consortium wordt door het INSERM gecoördineerd.

Twintig onderzoeksprojecten uit verschillende wetenschappelijke disciplines

In antwoord op een call for projects, heeft de wetenschappelijke raad van REACTing, het onderzoeksconcortium dat een ware ‘ accelerator’-rol heeft, twintig uiteenlopende onderzoeksprojecten geselecteerd uit verschillende wetenschappelijke disciplines.
De projecten zijn verkozen vanwege hun efficiënte en complete bijdrage aan de kennisproductie en vanwege hun bijdrage aan de strijd tegen de nieuwe epidemie.

De projecten zijn onder te verdelen in vier grote wetenschappelijke themagroepen:

1)    Onderzoeksprojecten met een diagnostische, klinische en therapeutische doelstelling

2)    Onderzoeksprojecten op het gebied van epidemiologie

3)    Fundamentele onderzoeksprojecten

4)    Onderzoeksprojecten op het gebied van mens- en sociale wetenschappen

 

1)    Onderzoeksprojecten met een diagnostische, klinische en therapeutische doelstelling

Voor wat betreft de onderzoeksprojecten met therapeutische insteek, deze betreffen enerzijds het herinzetten van geneesmiddelen die al op de markt zijn en die voor andere pathologieën worden gebruikt en anderzijds het onderzoek naar neutraliserende monoklonale antilichamen.

De Europese clinical trial Discovery, geleid door het INSERM, is inmiddels van start met als doel het evalueren en vergelijken van vier therapeutische combinaties: remdesivir, lopinavir, de combinatie lopinavir en interferon, beide in associatie met de gebuikelijke behandeling (« standard of care »), en tenslotte de niet specifieke behandeling alleen.

3200 personen zullen meedoen waarvan 800 uit Frankrijk. Het is een evolutieve trial, dat wil zeggen dat indien een molecuul niet efficiënt blijkt, deze onmiddellijk kan worden vervangen door een andere.

Tenslotte gaat een van de geselecteerde projecten de toegankelijkheid en het gebruik in de zorg van mondkapjes met ventilatie-ondersteuning bestuderen.

2)    Onderzoeksprojecten op het gebied van epidemiologie

Drie geselecteerd projecten betreffen epidemiologie en het modelliseren van de epidemie teneinde de verspreiding van het virus beter te kunnen anticiperen in verschillende geografische gebieden.
Eén van deze projecten bestaat uit het samenstellen van een cohort door het INSERM, met alle besmette patiënten in Frankrijk. Dit zal de wetenschappelijke basis vormen voor andere toekomstige studies.

3)    Fundamentele onderzoeksprojecten

Ook drie fundamentele onderzoeksprojecten zijn geselecteerd, met name om de verspreiding van het virus in vitro beter te begijpen.
Een onderzoeksgroep gaat zich richten op de dieren met een evaluerende studie van de overdrachtrisico’s van het virus in de Mekongdeltaregio.

4)    Onderzoeksprojecten op het gebied van mens- en sociale wetenschappen

De mens- en sociale wetenschappen bieden een unieke kijk op de epidemie en geven inzicht in het effect van de door de overheid genomen maatregelen op de maatschappij.
Zo bestuderen de deelnemers aan deze projecten het lockdowneffect op de mensen die uit de Wuhanregio zijn gerapatrieerd, de circulatie van de wetenschappelijke data en hun effect tijdens de sanitaire crisis maar ook de communicatiemethoden ten tijde van een opkomende ziekte, met als doel om publiek beleid beter te oriënteren.

Door het snel organiseren van deze ambitieuze projecten van hoge kwaliteit die de prioriteiten in de strijd tegen Covid-19 onderstrepen, draagt de REACTing-gemeenschap sterk bij aan de uitdagingen waar we met het coronavirus Sars-CoV2 voor staan, maar ook aan de gezondheids- en maatschappelijke problemen die de epidemie met zich meebrengt.

Deelname Franse onderzoek binnen Europa

Frankrijk is ook op Europees niveau actief. Naast de clinical trial Discovery doet het mee aan de volgende Europese onderzoeksprojecten

–         RECOVER (Rapid European COVID-19 Emergency Response). Dit onderzoeksproject wordt door de Europese Commissie gefinancierd. Er doen 10 internationale partners aan mee en het bevat meerdere thematieken zoals epidemiologische studies, klinische studies en studies op het gebied van sociale wetenschappen.

–        Fight-nCoV (Fighting-Off Coronavirus (Sars-Cov-2) with Broad-Spectrum Antivirals: Establishing Animal Viral Challenge Model),

–        I-MOVE-COVID-19 (Multidisciplinary European network for research, prevention and control of the COVID-19 Pandemic) en

–        CoNVat (Combating 2019-nCoV: Advanced Nanobiosensing platforms for POC global diagnostics and surveillance).

8 miljoen extra voor Covid-19 onderzoek
Om de onderzoeksinspanningen in Frankrijk tegen het Covid-19 virus te ondersteunen hebben de ministeries van Solidariteit en Gezondheid en dat van Hoger Onderwijs, Onderzoek en Innovatie 5,5 miljoen euro extra vrijgemaakt voor steun en coördinatie van de wetenschap in de strijd tegen het virus, waardoor de totale inspanning voor het Covid-19 onderzoek op 8 miljoen euro komt.

11 projecten krijgen financiering van het Ministerie van Solidariteit en gezondheid

Elf onderzoeksprojecten (een deel hiervan overlapt met bovengenoemde projecten) krijgen onmiddellijke financiering voor hun voorstel van het ministerie van Solidariteit en gezondheid.
Het ministerie zetten een versnelde procedure in bij het beoordelen van de projecten. Een jury met daarin vertegnwoordigers van het wetenschappelijk comité van het REACTing-consortium heeft met hoge urgentie 27 projecten beoordeeld. 11 daarvan werden als prioritair beschouwd waarvan het nodig was om ze meteen in gang te zetten.
Die projecten dekken een groot deel van het in gang zijnde onderzoek, van diagnose tot behandeling, maar ook de psychologische impact van het virus. Het onderzoek betreft zowel patiënten als zorgpersoneel.
Sommige onderzoeksvoorstellen zijn voor efficiëntiedoeleinden, samengevoegd.

Ter illustratie: bij de geselecteerde projecten zit ‘Burdencov’ geleid door professor Elie Azoulay, die de psychologische impact van de Covid-19 epidemie op de patiënten, de families maar ook op het zorgpersoneel van de intensive care gaat bestuderen.
Ook het Europese project Discovery zit bij de 11 projecten. De Franse financiering hiervoor komt dan ook deels van het Ministerie van Solidariteit en gezondheid.

Bron :
Persbericht Ministerie van Solidariteit en gezondheid 25 maart 2020

Website MESRI, Ministerie van Hoger Onderwijs, Onderzoek en Innovatie, update 20/3/2020

Perscommuniqué INSERM 12 maart 2020