Frankrijk heeft in 2018 zijn 5G-ambities bekend gemaakt: een roadmap, vrij baan voor pilots en frequentieveiling eind 2019. De Franse ARCEP (Autorité de régulation des communications électroniques et des Postes), de onafhankelijke autoriteit die in Frankrijk de radiofrequenties toekent, speelt een sleutelrol bij het ontwikkelen van het toekomstige 5G netwerk.
Begin 2018 opende de ARCEP een speciaal loket “5G testen” waar de juiste frequenties kunnen worden aangevraagd, die nodig zijn voor bepaalde testen. Dit geldt voor de overgangsfase en zolang de voorraad strekt. Interessant is dat de ARCEP alle lopende 5G testen in Frankrijk in kaart heeft gebracht. Dat biedt een kijkje in de keuken van de mogelijke toepassingen die met deze gloednieuwe communicatiestandaarden kunnen worden uitgevoerd, evenals de betrokken spelers.
Op 16 juli 2018 presenteerde de ARCEP, samen met de staatssecretarissen Dephine Gény-Stephann van industrie en Mounir Mahjoubi van digitale zaken, de Franse Roadmap voor 5G. Eind 2018 liepen er ruim 25 testen in heel Frankrijk. De Franse regering en de ARCEP hebben benadrukt hoe belangrijk het is om de toepassingen voor 5G te identificeren, voordat het netwerk wordt uitgerold. Zodat serviceproviders, industrie, start-ups en andere spelers op de komst van deze nieuwe technologie kunnen anticiperen.

 

Roadmap
De Franse roadmap die zichzelf als ‘ambitieus’ kwalificeert, heeft de volgende 4 doelstellingen:
1. Vanaf 2018 een grote hoeveelheid testen lanceren in verschillende regio’s;

2. Wereldpremières voor 5G-toepassingen in de industrie in Frankrijk laten plaatsvinden;

3. In 2020 de 5G-frequenties toekennen en het 5G netwerk in minstens één grote stad commercieel hebben uitgerold;

4. In 2025 de grote wegennetwerken met 5G gedekt hebben.

Overzicht 5G testen

Momenteel zijn dus de verschillende pilots gaande. Het overzicht van alle 5G testen biedt een waardevolle tabel met voor iedere test de applicatie, de plaats en de betrokken partijen.

De testen zijn in negen categorieën ingedeeld: geconnecteerde mobiliteit, IoT, smart cities, telegeneeskunde, UHD video, videospellen, technische testen, de industrie van de toekomst en virtual reality. De laatste twee categorieën bevatten de meeste testen. De testen vinden plaats in 18 Franse steden, waarvan veruit het meeste in Parijs, gevolgd door Nozay (Essonne), Velizy (Yvelines), Lyon en Linas (Essonne).

De meeste testen zijn een initiatief van Orange, SFR of Bouygues maar ook zijn er testen door de kennisinstelling CEA Léti Tech, zoals in Ouistreham, bekend van de landing in Normandië, die een supersnel internet testen tussen de Normandische kust en twee schepen van Brittany Ferries die de haven van Ouistreham met die van Portsmouth verbindt. Het doel daarbij is de haalbaarheid te bestuderen van het gebruik van internet dat van land komt bij navigatie op zee en voor gebruik van wifi op de boot door de passagiers.

De eerste testen zijn afgerond. Nokia heeft bijvoorbeeld buiten getest op het gebied van mobiliteit, en gekeken naar de prestaties van 5G om de komst van producten op de markt voor te bereiden. Andere voorbeelden zijn het circuit van Linas/Montlhéry waar testen gaande zijn met de overdracht van data voor mobiliteit, infotainment, een groep voertuigen of tussen sensoren, deze worden uitgevoerd met UTAC-CERAM, Orange en Bouygues Telecom. Het project « 5G autonome voertuigen Saclay » waar Nokia en Vedecom aan werken heeft tot doel om een radiodekking te bereiken voor autonome voertuigen voor trajecten rond de steden.

Khamis Kadiri van PSA heeft daarnaast laten weten dat de Franse autoconstructeur op 10 juli 2018 een demonstratie heeft gedaan met BMW en Ford om de communicatie via 5G tussen voertuigen van verschillende merken te evalueren, bij stoplichten, e.d.
De hoofdreden is het identificeren van de toekomstige behoeften en toepassingen van 5G. Die behoeftes zijn reeds bekend in de sector logistiek en transport, zoals in havens. Vertegenwoordigers van PSA en de SNCF (Franse spoorwegen) hebben dit al aangegeven. Ook bij autonome voertuigen is de 5G-technologie essentieel want de reactietijd via een 5G-connectie wordt vele malen korter.
Nadeel is echter dat er weinig bekend wordt gemaakt over de resultaten van de testen.

Achterstand Frankrijk
Staatssecretaris Mounir Mahjoubi geeft in een interview aan niet ongerust te zijn over de nog sterk experimentele 5G-ontwikkelingen in Frankrijk. “Geen enkel land heeft nog een duidelijke 5G-strategie opgezet omdat niemand weet of de eindmarkt een B2C of een B2B2C wordt. De 5G-technologie is nog maar net genormaliseerd.”

Orange in de lead
Orange versnelt sinds begin 2018 zijn 5G programma: testen op ware grootte in Lille en Douai, ontwikkeling van antennes met Nokia, experimentele uitrol in Roemenië met Samsung en Cisco. De eerste commercialisatie wordt in 2020 verwacht.
Opvallend is dat Orange in 2016 nog beweerde dat 5G-technologie niet voor 2025 ontwikkeld zou worden omdat de 4G-investeringen eerst moesten worden gerentabiliseerd. Maar daar lijkt men anno 2019 heel anders over te denken. Ook heeft Orange zijn roadmap onthuld met testen in Frankrijk en Roemenië .
De 5G-strategie van Orange richt zich op drie lijnen : zeer hoge snelheid internet thuis, verbetering van het mobiele hoge snelheidsinternet en de ontwikkeling van specifieke toepassingen, zoals autonome voertuigen. Orange had al een samenwerking met UTAC-Ceram voor een 4G netwerk op de testsite in Linas-Montlhéry, maar inmiddels heeft Orange daar ook een 5G-netwerk uitgerold, samen met Ericsson. “Autonome voertuigen hebben een zeer korte reactietijd nodig om onderling te communiceren, te communiceren met de infrastructuur en om obstakels te vermijden”, aldus Mari-Noëlle Jégo-Laveissière, directrice innovatie, marketing en technologie bij Orange.

Europese 5G Roadmap
In december 2017 werd een Europese 5G roadmap aangenomen. De Europese Commissie wil dat er vanaf 30 juni 2020 een werkend 5G-netwerk in Europa is, maar daarvoor moeten de lidstaten tijdig de nodige frequenties geveild hebben.

Nederland
Nederland heeft weliswaar geen nationale 5G roadmap, maar wel het grootste 5G-fieldlab van Europa, en wel in Rotterdam. Dit dient om nieuwe industriële toepassingen te testen, productieprocessen te optimaliseren, industrieel onderhoud beter te voorspellen en veiligheid te vergroten.
Het 5G-fieldlab in de Rotterdamse Haven is het eerste in Nederland. ABB, Accenture, ExRobotics, het Havenbedrijf Rotterdam, Huawei, KPN, Shell en SPIE dragen hier samen aan bij. Op dit moment testen deze bedrijven een viertal nieuwe toepassingen, te weten een mobiele inspectierobot voor het opsporen van gaslekken, een slimme 5G-helm, augmented reality voor extra informatie zoals temperatuur of druk van de procesinstallatie, en machine learning. Door de inzet van machine learning kijken medewerkers preventief naar onderhoud. Hierdoor verlopen inspecties van circa 160.000 kilometer aan leidingen nauwkeuriger en efficiënter.

Frequentieveiling Frankrijk
De Franse regering heeft aangekondigd in het najaar 2019 met de veiling van 5G-frequenties te starten en hoopt op een uitrol voor 2020, zoals aangekondigd in de Franse roadmap. Dat maakte de staatssecretaris voor telecommunicatie Agnès Pannier-Runacher op 30 januari jl bekend.
De tarieven zijn vooralsnog niet vastgesteld. De gesprekken zijn volop gaande tussen de Franse staat, de serviceproviders en de industrie. De staatssecretaris verwacht dat de uitrol snel kan verlopen aangezien er al een tijd lang getest wordt en de antennes al overal aanwezig zijn.

Aangepaste wetgeving
Verder meldde de staatssecretaris dat de wetgeving zal moeten worden aangepast omdat het hier gaat om een kritische technologie. De nationale soevereiniteit en veiligheid moeten gewaarborgd blijven. Het Chinese bedrijf Huawei, dat de ambitie had een belangrijke speler in Frankrijk te worden, gaat de Franse regering niet officieel weren. De veiligheid van kritische installaties moet voorop staan maar tegelijkertijd is er begrip voor de kwaliteit van het materiaal van Huawei, aldus Agnès Pannier-Runacher.