Het was één van de beloftes uit de verkiezigscampagne van President Emmanuel Macron. Op 25 september 2017 kondigde de Franse premier Edouard Philippe een groots vijfjarig investeringsprogramma aan van 56,3 milard euro, hij deed dit samen met de opsteller ervan, de econoom Jean Pisani-Ferry.

Het programma is gericht op vier prioriteiten
1. ecologietransitie (20 miljard euro)
2. bij- en omscholing en competenties (15 miljard)
3. innovatie en concurrentiekracht (13 milard)
4. de digitale revolutie binnen de overheid (9 miljard).

Innovatiecultuur en risico
Het idee achter het programma is dat de Franse staat weer risico durft te nemen, zoals dat in het verleden ook is gebeurd met de keuze voor kernenergie of de ontwikkeling van de Minitel. Maar sindsdien is de Franse staat erg korte-termijn gaan denken, vindt Pisani-Ferry, een uitzondering daarop is het Plan d’Investissements d’Avenir (PIA). Het idee is om de innovatiecultuur en het lange-termijn denken terug te halen naar de publieke sfeer.
Pisani-Ferry is van mening dat indien hervormingen gepaard gaan met investeringen, het effect van deze hervormingen versterkt wordt.
Het programma is er niet op gericht om de vraag te stimuleren, het gaat immers beter met de Franse economie. Het richt zich eerder op de aanbodkant teneinde de economie een extra duwtje de goede richting uit te geven.

Waar komt de 57 miljard vandaan?
De 57 miljard is niet puur extra geld. 12,1 miljard komt van bestaande kredieten die opnieuw worden toegekend. 34 miljard gaat naar nieuwe maatregelen, waarvan 24 miljard over vijf jaar een impact heeft op de begroting. De resterende 11 miljard heeft geen impact, het zijn financiële instrumenten als leningen, kapitaal, via BPIFrance en Caisse des Dépôts, e.d.
De laatste 10 miljard komen uit het derde luik van het Plan pour les investissements d’avenir, PIA, dat in 2010 door Nicolas Sarkozy gelanceerd werd.

Vier prioriteiten: energietransitie, competenties, innovatie en digitaal

Ecologietransitie

Het leeuwendeel van het bedrag gaat naar de energietransitie: thermische renovatie van gebouwen (9 miljard euro), duurzame energie (7 miljard euro) en duurzaam transport (4 miljard euro). Een grootscheeps thermisch renovatieproject voor de bouw ter waarde van negen miljard euro moet al in 2018 van start. Het doel hiervan is om de woningen van huishoudens met lagere inkomens en publieke gebouwen energie-efficiënter te maken. Men hoopt zo over een periode van vijf jaar 375.000 woningen te renoveren. De Caisse des dépôts kent hiervoor leningen van 3 miljard euro toe aan organisaties voor sociale woningbouw.
Ook zijn de door Ecologieminister Nicolas Hulot aangekondigde maatregelen hierin opgenomen. Zoals de premie van 1.000 euro (het dubbele voor niet belastbare huishoudens) voor het inruilen van een vervuilende auto tegen een minder vervuilend model.
“Het investeringsplan moet voorts de ontwikkeling van duurzame energie versterken”, gaf Edouard Philippe aan. Een groei van 70% van de productie tussen nu en 2022 is het doel. Ook moet de komst van een model voor duurzaam transport opgezet worden. Dat is momenteel ter discussie in de Assises de la mobilité.

Competentiemaatschappij

Frankrijk wil een competentiemaatschappij worden. Niet minder dan 15 miljard euro wordt hiervoor uitgetrokken. Zo komt er een groot project waarbij enerzijds langdurig werklozen met weinig opleiding en anderzijds jonge werklozen van onder de 25 die ver van de arbeidsmarkt zitten, bij- of omgeschoold worden in sectoren waar een tekort aan mensen is. In totaal zouden twee miljoen mensen hiervan profiteren en het is de bedoeling dat 300.000 personen door dit programma weer aan het werk gaat.

Innovatie
Wat betreft innovatie en concurrentiekracht gaat de Franse staat een innovatieconcours lanceren met het doel om honderden MKB’s en start-ups te selectioneren die moeite hebben om in Frankrijk voldoende geld op te halen. De projectleiders moeten aantonen reële kansen te hebben om een grote speler te worden in zijn sector. De Franse Staat gaat uit eigen middelen in deze bedrijven investeren waardoor ze sneller zullen doorgroeien.
5 miljard is bestemd voor de voedingssector, deze worden na de Generale Staten voor de Voeding nader toegekend.

Digitaal
Voor wat betreft de versnelde overgang van de Franse Staat naar het digitale tijdperk, is de doelstelling ambitieus: aan het einde van de vijf jaar van Macron’s presidentschap moet 100% van de publieke diensten digitaal zijn (uitgezonderd identiteitspapieren). Bijvoorbeeld het generaliseren van het online betalen voor alle overheidsdiensten, inclusief de schoolcantine en musea. Dit moet tevens leiden tot bezuinigingen op de overheidsbegroting.
Ook voorziet het plan in het uitrollen van supersnel internet, Macron beloofde dat dat in 2022 voor heel Frankrijk gebeurd zal zijn. Verder staat telegeneeskunde op het programma, samen met een investering van 400 miljoen euro in groepspraktijken teneinde het land meer en beter verspreid te voorzien van medische professionals. Het land kampt sterk met rurale gebieden waar ver gereisd moet worden om een arts te bezoeken.

Bronnen

Un plan d’investissement de 57 milliards d’euros pour quoi faire ?, La Tribune, 25 september 2017

Un plan d’investissement de 57 milliards d’euros pour amplifier l’effet des réformes, L’Usine Nouvelle, 25 september 2017

Plan d’investissement : le gouvernement veut rassurer sur les fonds et la forme, Libération, 25 september 2017

Le gouvernement lance un plan d’investissement de 57 milliards d’euros, Le Monde, 25 septembre 2017