Europese satelliet Gaia gelanceerd; TNO instrument aan boord

Op 19 december 2013 is de Europese satelliet Gaia gelanceerd. De opdracht van Gaia is om een 3D ruimtekaart te maken met een onovertroffen precizie, waardoor sterrekundigen de baan (en daardoor historie) van iedere planeet kunnen onderzoeken. Om dit te realiseren is de satelliet uitgerust met de meest geavanceerde optica-instrumenten die ooit de ruimte in zijn gestuurd. In de komende vijf jaar zal Gaia 1 miljard planeten in kaart brengen.

Vijf sleutels tot succes

  1. Meten met laser: waardoor met de preciezie van een picometer de hoek tussen de twee Gaia-telescopen kan worden gemeten. Door die meting te vergelijken met de theoretische hoek van 106,5° kunnen beelden gecorrigeerd worden.
    Geleverd door: TNO (Nederland). Mogelijke toepassingen: nanotechnologie en micro-electronica.
  2. Twee telescopen van onvervormaar ceramiek: spiegels én ring zijn gemaakt van siliciumcarbide, een revolutionair ceramiek dat net zo stevig is als metaal maar de helft of minder weegt. Geleverd door Boostec en Astrium (Frankrijk). Mogelijke toepassingen: chemie, semiconductors.

    Gaia
    Artist’s impression van Gaia. Bron: ESA
  3. Ongevoeligheid voor zonnestralen: een schild van 10 meter doorsnee beschermt de Gaia tijdens zijn werk in de ruimte en dat terwijl de diameter van lanceerder maar 4 meter was. Het schild ontvouwt zich daarom als een bloem om de satelliet al die in de ruimte is. Leverancier: Sener (Spanje). Mogelijke toepassingen: precizie automatisering.
  4. Spiedend oog: Gaia kan gezien worden als de meest nauwkeurige digitale camera ter wereld met 106 detectoren, fijner dan een haar. Ze kan planeten zien die maar heel weinig licht afgeven. Leverancier: e2v Technologies (Groot-Brittannië). Mogelijke toepassingen: medische imaging en thermal imaging.
  5. Perfecte spiegels: Om een betrouwbaar beeld te vormen moet de oppervlakte van een spiegel foutloos zijn en gladgepolijst met een preciezie van 10 nanometers. Leverancier: Sagem (Frankrijk). Mogelijke toepassingen: optische lasers, lithografie

 

Bron: Boostec embarque le carbure de silicium dans le satellite gaia, Les Echos, 18 december 2013. Gaia, le satellite européen capable de mesurer un cheveu à une distance de 1000 kilomètres, Usine Nouvelle 17 december 2013.