Joannette Polo-Leemreis, IA Parijs

Inleiding

Renault, Safran, EDF, PSA Peugeot Citroën.., Franse bedrijven weten hoe ze binnen de excellente Franse ingenieursopleidingen die in groten getale aanwezig zijn, potentieel talent kunnen selecteren. Deze zogenaamde ‘grandes écoles’ of ‘écoles d’ingénieurs’ selecteren hun studenten via een zwaar toelatingsexamen maar vormen in de meeste gevallen een garantie voor een mooie carrière.
Grote Franse bedrijven creëren nauwe banden met die ingenieursscholen waarvan de toekomstige afgestudeerden potentieel interessante kandidaten zijn. Dat doen ze op de meest uiteenlopende manieren: via leerstoelen, opdrachten aan studenten, detacheren van eigen ingenieurs voor een promotietraject of ook sponsoring.
Wellicht een lesson to be learned voor de Nederlandse industrie die dreigt naar het buitenland uit te wijken door gebrek aan voldoende goede mensen. Frankrijk kampt juist met een overschot aan goed opgeleide ingenieurs.
Frankrijk is niet ver weg. Waarom geen Franse ingenieurs aantrekken door, net als de Franse industrie dat doet, op een slimme manier samenwerkingsverbanden aan te gaan met deze excellente Franse écoles d’ingénieurs die overigens steeds internationaler worden?
Hier volgt een handleiding.

Safran – Arts et Métiers ParisTech

In oktober 2012 tekenden Safran en de school Arts et Métiers ParisTech een samenwerkingsovereenkomst op het gebied van opleiding, onderzoek, ingenieurs- en promovendi-trajecten en internationale expansie. Niet minder dan 600 afgestudeerden van Arts et Métiers zijn momenteel binnen de groep Safran werkzaam. In 2012 hebben 70 ‘stagiaires’ hun academische opleiding binnen Safran afgerond. Wat de inhoud van de opleidingen betreft, gaat Safran zich met de pedagogische oriëntaties van de school bezighouden en in het bijzonder met de opleidingen op het gebied van de luchtvaart.
Ter intensivering van de relaties met de school gaan dertig Safranmedewerkers, Arts et Métiers-alumni, de studenten begeleiden bij de opzet van hun  professionele toekomstproject via allerlei events zoals  businesslunches, een banenmarkt en stagepresentaties. Zo kan Safran het talent eruit pikken dat de groep graag binnen wil halen.

Safran investeert in totaal 2,6 miljoen euro aan onderzoek uitbesteed aan Arts et Métiersscholen. Gedurende de afgelopen zes jaar heeft de groep 138 industriële contracten afgesloten op allerlei gebieden: materialen, mechanica, fabricageprocessen, vloeistoffen en energiesystemen, ontwerpen en industrialisatie.

Renault – ESIEE

De letters ESIEE staan oorspronkelijk ergens anders voor maar de school noemt zichzelf nu de School of Technological Innovation. 230 derdejaars EDIEE-studenten gaan een marktstudie verrichten voor Renault speciaal gericht op de markt voor de Renault Twizzy. Van deze originele elektrische tweezitter van Renault zijn tot nu toe in Europa 10.000 exemplaren verkocht. Renault wil weten welke conclusies getrokken kunnen worden uit de introductie van deze doorbraaktechnologie.

De directie Klantenkennis van Renault hoop dankzij de analyse elementen te krijgen voor optimalisatie voor de verdere lancering van de Twizzy en voor het bedenken van de volgende generatie Twizzy’s.
Het is de bedoeling dat de studenten gebruikers gaan interviewen met vragen over de keuze van het voertuig en de wijze waarop het gebruikt wordt. Ook een analyse van de eerste indruk die de gebruikers hadden van toen ze de Twizzy voor het eerst zagen, behoort tot het onderzoek. Evenals interviews met verkopers, expert en dealers. Het hoofd van de afdeling ‘Nouvelles mobilités & Méthodes Etudes’ bij Renault heeft de opdracht en de verwachtingen aan de ESIEE-studenten gepresenteerd. De 230 studenten voeren het marktonderzoek in 60 teams uit. Van de tien beste door de docenten geselecteerde marktstudies kiest Renault er op basis van een synthese drie uit voor een gedetailleerde presentatie.
Ook het opzetten van een leerstoel is een methode voor de ESIEE om de banden met het bedrijfsleven aan te halen. Zo heeft de school een Eurogiciel-leerstoel (software) ingesteld.
De samenwerkingen tusssen ESIEE en het bedrijfsleven zijn zeer hecht, gebaseerd op competentie- en expertise-uitwisselingen met als doel om de opleiding te verbeteren en deze aan te passen aan de behoeften van de markt.

Safran – INSA Rouen

Ook de samenwerkingen die de INSA Rouen met de industrie heeft, gaan verder dan alleen sponsoring, aldus de school. Hier gebeurt het dat een groot bedrijf een jaar lang een bepaalde vakgroep ondersteunt en begeleidt. Zo is momenteel de SNCF de ‘godfather’ van de vakgroep Energie en Propulsie. De INSA hoopt dat deze godfathers volwaardige partners worden op wetenschappelijk en pedagogisch gebied en voor de carrière-oriëntatie.
EDF – ENSTA Bretagne

EDF is partner van de derde editie van de master Duurzame mariene energie bij de ENSTA Bretagne en heeft een samenwerkingsovereenkomst getekend om de opleidings- en onderzoeksactiviteiten op dat terrein mee te ontwikkelen. EDF wil bijdragen aan de ontwikkeling van deze nieuwe sector, niet alleen qua industriële aspecten, maar ook voor wat betreft opleiding en onderzoek. ENSTA Bretagne is de enige opleiding in Frankrijk gericht op duurzame energie uit de zee.

PSA Peugeot Citroën – Arts et Métiers

In maart 2012 zetten PSA en de Arts et Métiers-opleiding gezamenlijk hun Openlab Materiels et Processes op in Metz. Bij dit platform werken 80 docentonderzoekers. Via open innovatie wordt er gewerkt aan onderzoeksperspectieven op een termijn van twintig jaar. Men werkt er aan het transport van de toekomst en nieuwe productiesystemen.
Verder sloten beide partijen een nieuw akkoord om hun samenwerking als partners door te zetten. Arts et Métiers gaat ieder jaar een tiental ingenieurs van PSA aannemen die een masterniveau hebben. Deze werknemers worden voor drie à vijf jaar gedetacheerd voor een promotietraject bij een van de laboratoria van Arts et Métiers. De ingenieurs blijven dankzij een aangepast werkschema bij PSA in dienst.
PSA heeft twee redenen om  met de Arts et Métiers-scholen in zee te gaan. Enerzijds hebben hun laboratoria een breed erkende expertise op belangrijke technologiegebieden in de automotive-industrie zoals materialen, robotica, innovatieve procedé’s, nanomaterialen, oppervlaktebehandeling of ook composieten en materialen.
Anderzijds heeft Arts et Métiers Paristech vestigingen over heel Frankrijk met acht centra en drie instituten waardoor het snel kan reageren op vragen van de verschillende PSA productielokaties.

Bron

Les bonnes pratiques des écoles dans leurs relations industrielles, Innovation & Industrie no. 60, december 2012