Samenvatting
Het innovatieve mkb maakt in Frankrijk meer kans om zaken te doen met grote opdrachtgevers dankzij het Pacte PME, de Franse interpretatie van de Amerikaanse SBA. Grote bedrijven die het Pacte PME hebben ondertekend, beloven daarmee transparantie rond het toekennen van opdrachten, zonder daartoe verplicht te zijn. Het voordeel voor de grote deelnemers is dat ze via het Pacte kennismaken met hoog innovatief mkb, waarmee ze anders wellicht niet in aanraking komen. Het Pacte PME telt inmiddels tachtig leden, waarvan zo’n veertig grote bedrijven en publieke opdrachtverleners en zeventien clusters.
Inleiding
Het Pacte PME is een initiatief dat is gestart in 2005 als Franse invulling van de Amerikaanse Small Business Act. PME staat voor petites et moyennes entreprises, mkb. Het plan beoogt meer opdrachten van grote Franse bedrijven te genereren voor het innovatieve mkb. Frankrijk kampt met een groot tekort aan doorgroeiers, het middelgrote mkb, en kijkt daarom jaloers naar het relatief grote aantal doorgroeiers in Duitsland. Een zegsman van het Pacte PME merkte daarbij op dat het tekenend is, dat in Duitsland (net als in Nederland) een toeleverancier ‘Zulieferer’ heet en geen ‘Unterlieferer’, de letterlijke vertaling van de weinig glorieuze Franse term ‘sous-traitant’.
Via ondertekening van het Pacte PME komen grote opdrachtgevers in contact met hightech en innovatief mkb. Het uiteindelijk doel is dat het mkb meer opdrachten binnenhaalt en dat de grote bedrijven in aanraking komen met meer innovatieve technologieën. Twee jaar achtereen werd het initiatief verkozen tot beste Europese maatregel voor het innovatieve mkb.
Pacte PME
Het idee van het Pacte PME is gebaseerd op de Amerikaanse SBA. Maar waar de SBA een wet is, is het Franse Pacte PME geheel gebaseerd op vrijwillige deelname door zowel publieke als private spelers. Het werkt via een natuurlijk mechanisme. Het doel van het Franse concept is dat meer mkb’ers uitgroeien tot succesvolle ETI’s (Entreprise de taille intermédiaire) de middelgrote doorgroeibedrijven waarvan Frankrijk er zo hard meer nodig heeft.
Het programma werd aanvankelijk ondergebracht bij en gecoördineerd door het Comité Richelieu, belangenbehartiger van het Franse innovatieve mkb. Sinds 2010 is het een onafhankelijke stichting, opgericht door de deelnemende partijen.
Grote jongens versus kleine pareltjes
Constateringen
De relaties tussen grote bedrijven en mkb’ers komen niet vanzelf tot stand. Met name in sectoren met een hoog innovatiegehalte is het moeilijk om op het juiste moment het bedrijf te vinden met de competenties, producten of diensten die je op dat moment zoekt en die een toegevoegde waarde voor je bedrijf betekenen.
Jonge bedrijven lijden vaak aan een gebrek aan vertrouwen, waardoor inkopers ze bij voorbaat uitsluiten, ook al hebben ze een interessante oplossing te bieden. In een lastiger economisch klimaat gaan grote bedrijven steeds globaler te werk. Toch zijn het vaak mkb’ers die de concurrentiekracht kunnen verbeteren door innovatie, kostenverlaging, reactiviteit en flexibiliteit.
Verplichting
Grote bedrijven die het Pacte ondertekenen, spreken hiermee het voornemen uit om gebruik te maken van gezonde en dynamische ecosystemen, waardoor er meer kruisbestuiving ontstaat tussen grote bedrijven en het mkb. Via het Pacte PME komen ze in contact met mkb’ers en hun innovatieve producten en oplossingen, die ze anders wellicht niet ontdekt zouden hebben .
Ze helpen mkb’ers die al toeleverancier of partner zijn om zich verder te ontwikkelen.
Bij deze twee missies worden ze ondersteund door andere partijen die zich inzetten om de ontwikkeling van het mkb te bevorderen (banken, investeerders, hoger onderwijs, clusters, Oseo) en die zelf ook het Pacte PME hebben ondertekend. Alle deelnemers verplichten zich om mkb’ers die al in het netwerk van de big accounts zitten, te helpen bij hun ontwikkeling en doorgroei. Een win-winsituatie voor alle partijen, zo luidt de achterliggende gedachte.
Leden
Inmiddels telt het Pacte PME tachtig leden. Daarvan zijn er 39 grote spelers: zowel publieke partijen als de regio Ile-de-France, de gemeente Parijs en het Ministerie van Binnenlandse Zaken als private spelers als Danone, Renault, Thales en Total. Voorts zijn 21 intermediaire organisaties en 17 pôles de compétitivité (concurrentieclusters) lid van de stichting Pacte PME.
De DGCIS van het Ministerie van Economie en Financiën, het equivalent van de DG Ondernemen en Innovatie van het Ministerie van EL&I, ondersteunt het programma financieel en neemt als observerende partij deel aan de bestuursvergaderingen.
Uitvoering
Het gaat niet om positieve discriminatie maar om positieve mobilisatie, aldus de initiatiefnemers. De ondertekenaars worden niet verplicht een deel van hun inkoop uit te zetten bij het mkb. Ze zijn vrij in de keuze van de middelen die ze inzetten om hun intentie waar te maken, maar ze moeten in ieder geval hun resultaten op transparante wijze bekend maken.
Ook worden regelmatig evenementen georganiseerd voor de ondertekenaars. Deze dragen bij aan de uitwisseling van best practices, het leren van elkaars ervaringen en het formuleren van aanbevelingen voor de overheid.
Evenementen
Het Pacte PME organiseert diverse evenementen.
– Appels à compétences
Op de website van het Pacte PME publiceren grote opdrachtgevers hun ‘appels à compétences’ waarin ze, meestal anoniem, een oproep doen aan innovatieve mkb’ers met een bepaalde expertise (bijvoorbeeld telecom, elektriciteit of beeldverwerking). Meestal gaat het om R&D-werk.
– Vitrines de l’innovation
Dit zijn evenementen waar een aantal uitgenodigde mkb’ers hun technologie kunnen presenteren. De organisatoren (onder andere een team van het Pacte PME met bijvoorbeeld een cluster) garanderen dat er minstens drie grote opdrachtverleners in de zaal zitten, anders wordt het evenement afgeblazen.
– Werkgroep- en bestuursbijeenkomsten
– Conférences
Grote bedrijven organiseren conferenties rond een specifiek thema waarvoor ze hightech-mkb’ers zoeken. Zoals het Ministerie van Defensie samen met de pôle de compétitivité Pégase in maart 2012 een dag wijdde aan droontechnologie, sensoren, camera’s, energie, informatieverwerking…
Messier Bugatti Dowty, onderdeel van de groep Safran, organiseerde ook in maart 2012 een mkb-dag gewijd aan nieuwe technologie op het gebied van land- en remsystemen voor vliegtuigen.
Artikel 26 LME
In 2008 werd een aanvullende stap in de Small Business Act á la française geformaliseerd, namelijk artikel 26 van de Loi de Modernisation de l’Economie (LME, van 4 augustus 2008). Dat verleent publieke opdrachtgevers het recht om vijftien procent van hun opdrachten te reserveren voor het innovatieve Franse mkb, buiten de vastgestelde aanbestedingsprocedures om. Deze regel geldt voor een proefperiode van vijf jaar.
Links:
Blog innovatie, milieu en infrastructuur 